Konsekwencją popełnienia przestępstwa co do zasady jest ukaranie sprawcy. Trzeba jednak pamiętać, że upływ czasu może doprowadzić do przedawnienia, czyli niemożności wszczęcia postępowania karnego bądź wykonania orzeczonej już kary.

Przedawnienie karalności

Kodeks karny przewiduje różne terminy przedawnienia w zależności od rodzaju i wysokości kary oraz wagi czynu. Rezygnacja z wymierzenia kary nastąpi po upływie:

• 30 lat – gdy czyn stanowi zbrodnię zabójstwa,
• 20 lat – gdy czyn stanowi inną zbrodnię,
• 15 lat – gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat,
• 10 lat – gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata,
• 5 lat – gdy chodzi o pozostałe występki.

Przykładowo, jeżeli sprawca dopuścił się zabójstwa i przez okres 30 lat nie zostanie wszczęte przeciwko niemu postępowanie karne, to uniknie on odpowiedzialności.

Warto zwrócić jednak uwagę, że prawo karne przewiduje inne terminy przedawnienia dla:

• przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego – karalność ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia,
• występków przeciwko życiu i zdrowiu, popełnionych na szkodę małoletniego, zagrożonych karą, której górna granica przekracza 5 lat pozbawienia wolności oraz przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności popełnionych na szkodę małoletniego albo gdy treści pornograficzne obejmują udział małoletniego – przedawnienie nie może nastąpić przed ukończeniem przez niego 30. roku życia.

Jeśli więc ofiarą przestępstwa przeciwko wolności seksualnej byłoby pięcioletnie dziecko, do przedawnienia dojdzie dopiero po  25 latach, kiedy pokrzywdzony ukończy 30. Rok życia.

Prawo karne przewiduje możliwość wydłużenia terminu przedawnienia

Wymienione wcześniej terminy przedawnienia dotyczą sytuacji, gdy przeciwko sprawcy w ogóle nie wszczęto postępowania karnego. Jeżeli jednak przed upływem terminu przedawnienia zostanie wszczęte postępowanie przeciwko sprawcy, dojdzie do tzw. przedłużenia terminu karalności o:

• 10 lat – gdy przestępstwo jest ścigane z oskarżenia publicznego,
• 5 lat – gdy przestępstwo jest ścigane z oskarżenia prywatnego.

Celem tej instytucji jest umożliwienie doprowadzenie postępowania karnego do końca, mimo upływu terminów przedawnienia karalności.

Przedawnienie wykonania kary

Prawo karne, oprócz przedawnienia karalności, przewiduje również tzw. przedawnienie wykonania kary. Instytucja ta wprowadza niemożność wykonania kary, jeżeli od uprawomocnienia się wyroku skazującego upłynęło:

• 30 lat – w razie skazania na karę pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat albo karę surowszą,
• 15 lat – w razie skazania na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat,
• 10 lat – w razie skazania na inną karę.

Czemu służy przedawnienie wykonania kary? Regulacje te wynikają z założenia, że pociąganie sprawcy do odpowiedzialności po upływie znacznego czasu od popełnienia przestępstwa mija się z celem.

Przedawnienie w praktyce prawa karnego

Możliwość uniknięcia odpowiedzialności za popełnienie przestępstwa to tylko jeden z aspektów funkcjonowania w prawie karnym instytucji przedawnienia. Znane są przypadki ukrywania się sprawców czy wydłużania wszczętego już postępowania. O przedawnieniu muszą jednak pamiętać również ci, przeciwko którym popełniono przestępstwo z oskarżenia prywatnego, a także – oskarżeni, którzy są niewinni. Jeżeli postępowanie zostanie umorzone z powodu upływu terminu przedawnienia, sąd nie wyda wyroku uniewinniającego, lecz umorzy postępowanie.

W każdym przypadku, w którym istnieje prawdopodobieństwo, że dojdzie do przedawnienia w sprawie karnej należy skontaktować się z prawnikiem. Od jego wiedzy i doświadczenia zależy bowiem to, czy instytucja przedawnienia pozwoli na uniknięcie kary czy przeciwnie – uniemożliwi dochodzenie sprawiedliwości lub ochronę dobrego imienia. Kluczowe jest zatem to, aby szukać pomocy u prawnika doskonale znającego prawo karne Poznań pozwala na znalezienie profesjonalnej pomocy u eksperta w tej dziedzinie.

Inne aktualnośći

Czynny żal – uniknięcie odpowiedzialności za wykroczenie i przestępstwo skarbowe

Czynny żal - Czy warto ? Popełnienie wykroczenia lub przestępstwa skarbowego bardzo często bywa nie tyle zamierzonym działaniem, co wynikiem zaniedbania. Wystarczy spóźnienie w przekazaniu do urzędu skarbowego deklaracji podatkowej lub nieuiszczenie podatku, aby zostać…

Czytaj więcej

PROWADZENIE POJAZDU POD WPŁYWEM ALKOHOLU

PROWADZENIE POJAZDU POD WPŁYWEM ALKOHOLU – JAKIE SĄ KARY I MOŻLIWOŚCI OBRONY   Co grozi za prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości jest przestępstwem. Zgodnie z kodeksem karnym stan nietrzeźwości zachodzi,…

Czytaj więcej